Lonely? Let’s unite! News! | Juni 2023
4 July 2023

Op 1 juni 2023 hadden we het genoegen om de activiteitenconferentie van het project te organiseren. Deze dag stond in het teken van verbondenheid en honderd deelnemers vergezelden ons om te discussiëren over het thema eenzaamheid. In deze nieuwsbrief vertellen we je graag over het verloop en de resultaten van deze dag.

Plenaire sessie

Het ochtendprogramma was gewijd aan de presentatie van de resultaten van het project en ook aan de uitwisseling van kennis en ideeën. Hiervoor hadden we het genoegen om verschillende mensen en organisaties te verwelkomen:

 

Brigitte van der Zanden: Directeur van euPrevent, partner van het project en lid van een non-profit organisatie en een Euregionaal netwerk dat de kwaliteit van leven van burgers in de grensregio’s van Nederland, Duitsland en België bevordert. 

Marja Veenstra: Leidinggevende projectmanager bij Burgerkracht Limburg en projectcoördinator van het euPrevent PROFILE project.

Luc Stevens en de KBO Heerlen voor het toneelstuk “Sterrelicht”: Een van de acties van het project is het opzetten van theatrale voorstellingen rondom eenzaamheid. Hiervoor werkten we samen met Luc Stevens, producent en regisseur, rond het toneelstuk “Sterrelicht”. Een deel van het stuk werd tijdens de dag gespeeld met een introductie van de heer Stevens. We verwelkomden ook de KBO Heerlen (een belangenvereniging die werd opgericht op 20 oktober 1988 met als hoofddoel het behartigen van de belangen van ouderen), die voor het project in het Nederlands optreedt. 

Lise Switsers (Keynote spreker) van Thomas More, Hogeschool, onderzoeker bij het expertisecentrum voor zorg en welzijn. Ze deelde inzichten over een levensloopperspectief op eenzaamheid. Lise zal ons ook inspireren hoe we positief kunnen denken over eenzaamheid.

 

De panelleden:

1. Thomas Hax-Schoppenhorst (Duistland): Hij is spreker, auteur en uitgever. Van 2020-2022 was Hax-Schoppenhorst expert op het gebied van geestelijke gezondheid in de Enquêtecommissie “Eenzaamheid en haar gevolgen” in het deelstaatparlement van Noordrijn-Westfalen.

2. Prof Dr Frans Verhey (Nederland): is hoogleraar Neuro- en ouderenpsychiatrie aan de Universiteit Maastricht en tevens werkzaam binnen het Maastricht UMC+. Hij was mededirecteur en oprichter van het Alzheimercentrum Limburg.

3. Lise Switers (Vlaanderen): Ze stelt dat het belangrijk is om een levensloopperspectief toe te voegen om eenzaamheid op latere leeftijd tegen te gaan. Tegenwoordig doet ze bij Thomas More onderzoek naar eenzaamheid in relatie tot mantelzorg en hoe eenzaamheid te voorkomen en aan te pakken.

4. Coraline Dubois (Wallonië): Ze is socio-antropologe en heeft in de vrijwilligerssector gewerkt op het gebied van permanente educatie en interculturaliteit. De voorbije 6 jaar was Coraline thematisch referent voor veroudering en eenzaamheid bij het Belgische Rode Kruis. Ze biedt methodologische ondersteuning en training voor coördinatoren en vrijwilligers op het terrein die werken met mensen die kwetsbaar zijn geworden door isolement, met een bijzondere focus op ouderen.

Marktkramen

De middag was gewijd aan een markt van best practices: 17 organisaties kwamen hun werk en activiteiten presenteren. De middag was verdeeld in twee delen:

1. Een georganiseerde ontmoeting: deelnemers werden in kleine groepen verdeeld en bezochten de standen van 5 verschillende organisaties.

2. Vrije tijd voor alle deelnemers om andere organisaties te bezoeken.

 

Organisaties die zich presenteren tijdens de markt

1. Gelukkig ouder worden in Kerkrade, Buurtschakels

Gelukkig ouder worden in Kerkrade, is een integrale aanpak in een wijk gericht op dementie, eenzaamheid en overbelaste mantelzorg. Twee wijkwerkers – buurtschakels vormen samen een team en hebben een sleutelrol. Eén hulpverlener- buurtschakel heeft een algemene achtergrond in maatschappelijk werk/welzijnswerk; de ander heeft als wijkverpleegkundige meer specifieke kennis over dementie en is daarin geschoold. Zij stemmen casuïstiek af met zorgverleners, welzijnswerkers/maatschappelijk werkers.

Samen met andere professionals en het welzijnswerk vormen zij een kernteam. In het kernteam wordt onder andere de samenwerking besproken en de verbinding versterkt, maar dit wordt ook gebruikt voor casuïstiek bespreking.

De buurtschakels kijken samen met de deelnemers welke activiteiten voor hen passend zijn. Daarbij brengen ze samen in beeld  of bestaande activiteiten in de wijk aansluiten bij de wensen en behoeften van de deelnemers. Als er nog geen passende activiteit is, kijken ze naar de mogelijkheid om passende ondersteuning te ontwikkelen waarbij het juist de bedoeling is om te voorkomen dat een deelnemer (geïndiceerde) zorg nodig heeft of zo deze lang mogelijk uit te stellen.

2. Digibank

De centrale en mobiele digipunten van DIGbij zijn naast een uitleendienst en een openbare computerruimte ook een plaats voor vorming en opleiding in digitale vaardigheden en mediawijsheid met als missie iedereen digitaal up-to-date krijgen.

3. Entr’Age

Entr’âges is een vereniging met als missie het bevorderen van banden tussen mensen van verschillende generaties in een dynamiek van solidariteit en wederkerigheid. De vereniging houdt zich ook bezig met bewustwording en strijd tegen ageisme oftewel leeftijdsdiscriminatie door evenementen en projecten in de hele Federatie Wallonië-Brussel.

De vereniging heeft ook een uniek documentatiecentrum in België, gespecialiseerd in de vragen van ageisme, intergenerationele en sociale aspecten van veroudering, toegankelijk voor iedereen die geïnteresseerd is in dit thema in een professionele of privécontext.

4. BAGSO – De stem van ouderen in Duitsland

BAGSO, de Duitse nationale vereniging van ouderenorganisaties, vertegenwoordigt de belangen van oudere generaties in Duitsland. Zij komt op voor actief, zelfbepaald en gezond ouder worden in sociale zekerheid. In een kleurrijke en diverse samenleving bevordert BAGSO een gedifferentieerd beeld van ouderdom. Dit omvat zowel de verschillende mogelijkheden van een langer leven als tijden van kwetsbaarheid en behoefte aan zorg.

5. EuPrevent PROFILE stand 1

Literatuuronderzoek: Tijdens ons project zijn twee uitgebreide literatuuronderzoeken uitgevoerd met als doel enerzijds de prevalentie vast te stellen en anderzijds te ontdekken welke interventies effectief zijn om eenzaamheid aan te pakken of te voorkomen.

Trainingsmodule: Een handleiding met een theoretische en praktische achtergrond voor het organiseren van een trainingsmodule voor professionals (bijv. verpleegkundigen) en niet-professionals (bijv. vrijwilligers) om hen te informeren over eenzaamheid bij ouderen en hen bruikbare instrumenten aan te reiken.

Euregionale gezondheidsatlas: Sinds enkele jaren bestaat er een website met specifieke informatie over onderzoek ten behoeve van projecten in de Euregio Maas-Rijn (EMR). In het kader van het project euPrevent PROFILE is informatie over eenzaamheid beschikbaar.

6. EuPrevent PROFILE stand 2

Intergenerationele gids: Deze gids geeft een overzicht van mogelijkheden om uitwisseling tussen generaties aan te moedigen.

E-health toepassingen: Digitale hulpmiddelen of (slimme) toepassingen met verschillende doelen, zoals het verbeteren van de lichamelijke of geestelijke gezondheid of het verstrekken van informatie.

Inspiratiegids: Een beschrijving van wat ons project heeft bereikt en welke lessen daaruit kunnen worden getrokken. In deze inspiratiegids staat bijvoorbeeld een beschrijving van onze literatuuronderzoeken en onze trainingsmodule. Ook diverse andere activiteiten, zoals de burgertop, een theaterproductie en de ontwikkeling van richtlijnen over hoe je als professional of vrijwilliger moet handelen wanneer je met eenzaamheid wordt geconfronteerd, komen in deze gids aan bod.

7. Josja Biessen-Creatief Leven

In deze cursus van 8 bijeenkomsten doet de deelnemer bijna spelenderwijs kennis op over eenzaamheid. Cursisten ontdekken wat ze zelf belangrijk vinden. De deelnemer brengt in kaart waar hij goed in is en wat hij leuk vindt. Zo ontstaat het beeld van de verandering die de deelnemer ambieert. Ieder maakt een plan van aanpak en voert dit uit. Met deze methodiek heeft de cursist een aanpak voor het leven.

Creatief Leven is inmiddels als goed onderbouwd erkend. Josja Biessen is gecertificeerd om de Cursus Creatief Leven te geven. Zij zet zich als specialist eenzaamheid in voor een duurzame aanpak van eenzaamheid. Vanuit Biessonder werkt ze als adviseur voor gemeenten en organisaties, als trainer voor professionals en als docent voor Faktor5 en Meek 2.
QR code naar pagina:

8. Regionalbüros Alter, Pflege und Demenz/Region Aachen/Eifel & Portrait Me

a. Het regionale bureau voor veroudering, verzorging en dementie Aken/Eifel maakt deel uit van een staatsbreed initiatief voor structurele ontwikkeling van de deelstaatregering en de ziekenfondsen voor langdurige zorg in NRW.

Het doel is om samen met lokale aanbieders de zorgstructuren voor mensen met verschillende zorgbehoeften en voor mantelzorgers in Noordrijn-Westfalen te verbeteren. De focus van ons werk ligt op het geven van informatie, advies, ondersteuning, kwalificatie en netwerkvorming van voltijdse en vrijwillige mensen en organisaties.
b. Het concept van Portrait Me wil meer bijdragen aan de sociale verbondenheid en stabiliteit tussen de generaties. PORTRAIT ME is een kunstenaarsteam tegen eenzaamheid en voor meer digitalisering op oudere leeftijd.

Dit team bestaat uit experts uit verschillende kunstdisciplines in de leeftijd van 27-70 jaar die vele jaren professionele ervaring hebben op verschillende gebieden: het gebied van duurzaam ontwerp, performance kunst, schilderkunst, fotografie, video en film.

9. Interreg/EMR

De Euregio Maas-Rijn is met haar drie talen en vijf partnerregio’s de meest veelzijdige, maar ook meest complexe Euregio in hartje Europa. Ze houdt zich actief bezig met het opzetten van projecten door competente actoren te verenigen. De EMR koppelt en ondersteunt deze actoren en bemiddelt tussen hen en draagt zodoende bij tot het welslagen van de grensoverschrijdende samenwerking tussen de partnerregio’s over de landsgrenzen heen.

10. Koordinatiestelle “Pro Seniorinnen und Senioren im Kreis Düren”

Het district Düren heeft vroegtijdig op de demografische veranderingen gereageerd door in het Bureau voor demografie, kinderen, jeugd, gezin en senioren van het district Düren het coördinatiebureau “Pro Seniorinnen und Senioren Kreis Düren” op te richten en biedt advies, bijscholing en hulp bij alle aspecten van ouderdom. Een ander zwaartepunt van het werk is de ondersteuning van het opstarten van projecten voor ouderen en in het maatschappelijk engagement. Er worden regelmatig evenementen, campagnes en conferenties gehouden.

11. Croix-Rouge de Belgique

Overal zet het Rode Kruis zich in om de levensomstandigheden van kwetsbare mensen te verbeteren. In heel Wallonië bestrijden teams van vrijwilligers eenzaamheid door huisbezoeken af te leggen en gezellige activiteiten te organiseren die voor iedereen toegankelijk zijn. Door samen te werken met rusthuizen, professionals uit de thuiszorg en lokale overheden worden mensen geïdentificeerd die behoefte hebben aan gezelschap en wordt er speciale aandacht besteed aan ouderen.

Zij kunnen, indien zij dat wensen, worden bezocht door plaatselijke vrijwilligers en krijgen de gelegenheid om een praatje te maken, een kopje koffie te drinken en samen een wandeling te maken. Vrijwilligers nemen de tijd om te luisteren, de geschiedenis en het unieke van de persoon te herkennen en hen te helpen dit te erkennen. De combinatie van individuele en collectieve aanpak helpt mensen om nieuwe verbindingen tot stand te brengen met andere mensen in vergelijkbare situaties. De lokale verankering van het vrijwilligersnetwerk versterkt het gemeenschapsgevoel en bevordert een beter begrip tussen de generaties.

12. SAAMO Limburg – Zorgzame Buurten

Minder mazen, meer net: aan de slag met zorgzame buurten
In een zorgzame buurt worden de noden van kwetsbare mensen opgespoord en beantwoord en tegelijkertijd wordt hun netwerk versterkt. Niet alleen kunnen mensen ondersteuning vragen. Ze kunnen ook iets betekenen voor de ander. Met andere woorden: ‘minder mazen, meer net’.

13. Yuugi

Het in Franstalig België opgerichte SENRJ (www.senrj.be) wil sociale banden creëren. Yuugi (www.yuugi.be), wat in het Japans “Vriendschapsbanden” betekent, is SENRJ’s eerste project. Het is een correspondentiedienst die het mogelijk maakt om op een bemoedigende en comfortabele manier nieuwe kennissen te maken door de uitwisseling van post, e-mail of telefoongesprekken.

14. Expression de Sagesse

“Expression de Sagesse” is een initiatief dat is ontwikkeld in het Waalse Gewest, in België. Deze vereniging begeleidt senioren om hun persoonlijke ervaringen te fictionaliseren en door te geven via kinderboeken die zij samen met jonge illustratoren creëren. Er worden schrijfworkshops georganiseerd in rusthuizen. Elk duo werkt enkele maanden samen en creëert een jeugdalbum. Dit project is gebaseerd op het idee dat iedereen iets heeft om over te dragen en dat iemand op elke leeftijd kan leren en creëren.

Het ontwerpen en lezen van deze albums slaat bruggen tussen generaties die zelden de kans hebben gehad om met elkaar uit te wisselen. Er worden ook ontmoetingen georganiseerd in scholen tussen auteurs, illustratoren en jonge lezers. “Expression de Sagesse” geeft een positieve visie op ouder worden. Dit initiatief wil de plaats van senioren in de samenleving heroverwegen en hun kennis en vaardigheden vergroten door uitwisseling tussen generaties.

15. Kompetenznetz Gesundheitsförderung im Alter der StädteRegio Aken

Sinds 2020 organiseert het Bureau voor sociale planning netwerkbijeenkomsten voor vertegenwoordigers van gemeenten en andere organisaties over de thema’s ouderenzorg/werk en gezondheid. Doel is het gezamenlijk bevorderen van duurzame initiatieven die de levenskwaliteit en het welzijn van senioren verbeteren. Bijzondere aandacht gaat uit naar precaire leefsituaties, waaronder eenzaamheid en isolement.

16. KBO Heerlen

KBO Heerlen stad is een afdeling van de door de Provincie Limburg maatschappelijk erkende organisatie KBO Limburg. De voornaamste doelstelling van KBO Heerlen stad is het behartigen van de belangen van ouderen. Zij hebben zo’n 300 leden. Het amateurtoneelgezelschap dat de uitvoering het theaterstuk Sterrelicht op zich neemt, is een onderdeel van KBO Heerlen centrum en daarnaast presenteren zij ieder jaar nieuwe toneelstukken waar hun Senioren voor Senioren op de voorgrond staan en bieden zo een podium. Hun oudste speelster is 89 jaar.

Tekening

We vroegen Ingrid Nouwens om op dezelfde pagina een tekening te maken die de centrale boodschap van de dag weergeeft, evenals de belangrijkste momenten en onderwerpen.

Foto’s

Inspiratiegids

In deze gids gaan we nader in op dit unieke project, beschrijven we wat ons project heeft opgeleverd en welke lessen eruit te trekken zijn. Ook beschrijven we de verschillende activiteiten die in het kader van euPrevent PROFILE-project werden georganiseerd. Dit betreft wetenschappelijke opbrengsten, zoals de literatuuroverzichten over hoe vaak eenzaamheid voorkomt, en welke interventies het beste helpen. Ook worden verschillende eHealth middelen beschreven waarmee eenzaamheid voorkomen of de gevolgen ervan kunnen worden aangepakt. Daarnaast gaat deze inspiratiegids in op diverse andere activiteiten, zoals de burgertop, een theaterproductie, en de ontwikkeling van trainingsmodules en richtlijnen hoe als beroepskracht of vrijwilliger te handelen bij eenzaamheid, en hoe intergenerationele samenwerkingen te stimuleren.

 

Downloads

Wil je graag een bijdrage leveren aan het euPrevent PROFILE project? Of misschien heb je een mooi voorbeeld uit de praktijk dat je graag wil delen?
Laat het ons dan weten via: communication@euprevent.eu